Bảo quản sữa mẹ không đúng cách sẽ khiến sữa mất đi giá trị dinh dưỡng, đặc biệt là lượng kháng thể tự nhiên mà khó có loại sữa nào thay thế được. Hơn nữa còn ảnh hưởng đến sức khỏe của bé. Vậy cách bảo quản sữa mẹ đúng quy định như thế nào?
Khi trẻ không bú bình hoặc lượng sữa dư quá nhiều thì cần bảo quản sữa mẹ đúng quy định để vừa đảm bảo lượng dưỡng chất quý giá, vừa an toàn cho sức khỏe của trẻ. Bài viết dưới đây sẽ hướng dẫn mẹ cách bảo quản sữa mẹ đúng cách và khoa học được tham vấn bởi Bác sĩ Phan Thanh Dần – cố vấn sức khỏe tại Chiaki.vn.
Cách lưu trữ sữa mẹ
Trước khi vắt sữa mẹ
Yếu tố vệ sinh luôn là điều quan trọng cần đảm bảo trong suốt quá trình bảo quản sữa mẹ ngay từ bước chuẩn bị ban đầu cho đến khi hoàn thành. Trước khi vắt sữa mẹ cần lưu ý những điều sau:
- Rửa tay sạch sẽ bằng xà phòng hoặc dung dịch sát khuẩn rồi lau khô
- Có thể vắt sữa mẹ bằng tay hoặc bằng máy hút sữa
- Nếu sử dụng máy hút sữa cần đảm bảo các dụng cụ (ống bơm, dây dẫn, bình trữ sữa,…) đã được vệ sinh sạch sẽ. Khi nhận thấy các dụng cụ này có dấu hiệu bị mốc thì nên vứt bỏ và thay thế ngay.
- Làm sạch bề mặt máy hút sữa, phụ kiện bình sữa, các nút bấm và công tắc nguồn bằng khăn mềm thấm dung dịch tẩy rửa.
Thời gian lưu trữ sữa khi vắt ra
- Phòng trên 26 độ C: 1 tiếng
- Phòng máy lạnh, nhiệt độ dưới 26 độ C: 6 tiếng
- Ngăn mát tủ lạnh: 48 tiếng
- Ngăn đá tủ lạnh nhỏ (tủ lạnh một cửa): 2 tuần
- Ngăn đá tủ lạnh hai cửa (ngăn đá có cửa riêng): 4 tháng
- Tủ đông lạnh chuyên dụng: 6 tháng
Dụng cụ lưu trữ sữa
Mẹ có thể dùng bình trữ sữa, túi trữ sữa để lưu trữ sữa sau khi vắt ra. Các sản phẩm lưu trữ nên đảm bảo an toàn, không chứa BPA, cần có bút để ghi ngày, tháng, năm hút sữa lên túi, bình trữ sữa.
Cách trữ sữa mẹ bằng túi trữ sữa
- Nên chọn loại hai lớp khóa zip ngăn sữa không bị rò rỉ, dày tránh bị vỡ rách, túi có thể dựng đứng trong tủ lạnh để tiết kiệm diện tích, dễ dàng ghi chú trên túi.
- Mẹ có thể chọn mua túi trữ sữa từ các thương hiệu uy tín, dung tích khoảng 60 – 120ml phù hợp với lượng sữa bé bú trong mỗi cữ, đồng thời giúp sữa nhanh đông hơn và rút ngắn thời gian khi rã đông.
- Khi cho sữa vào túi lưu trữ tránh đổ quá đầy, ép hết không khí ra ngoài và chừa lại một khoảng không gian vì sữa là chất lỏng nên sẽ giãn nở khi cấp đông. Đặc biệt không sử dụng lại túi trữ sữa.
Cách trữ sữa mẹ bằng bình trữ sữa
- Dùng bình bằng thủy tinh hoặc nhựa không chứa BPA, có thể rửa sạch và dùng lại nhiều lần.
- Trước khi sử dụng cần vệ sinh sạch sẽ bằng nước rửa bình sữa và tiệt trùng, để khô trước khi sử dụng.
- Khi trữ sữa trong bình cũng không nên đổ quá đầy.
Lưu ý rằng bình nhựa có thể bị biến dạng khi bảo quản sữa trong ngăn đông. Bình thủy tinh cũng có thể bị vỡ nếu không sử dụng đúng cách. Vì vậy mẹ hãy chọn mua sản phẩm bình sữa chất lượng và đọc kỹ hướng dẫn khi sử dụng.
Cách bảo quản sữa mẹ đúng quy định
Cách bảo quản sữa mẹ trong tủ lạnh
- Để bảo quản sữa mẹ khoa học và an toàn thì sau khi vắt cần cho ngay sữa mẹ vào túi đựng chuyên dụng. Sau đó dán nhãn ghi ngày, giờ vắt sữa và tên của trẻ (nếu trẻ đi học ở trường).
- Cho sữa đã vắt vào tủ lạnh ngay khi có thể. Nếu chưa thể bỏ vào tủ lạnh ngay thì để sữa ở nhiệt độ phòng khoảng 26 độ C trong tối đa 6 giờ để tránh nguy cơ nhiễm khuẩn. Đồng thời, để sữa tránh xa nơi có bức xạ, ánh nắng mặt trời hay nguồn nhiệt khác (như nồi cơm, ấm siêu tốc, bếp ga,…)
- Sữa mẹ bảo quản trong ngăn mát tủ lạnh chỉ được 48 giờ. Cho nên giải pháp để bảo quản sữa mẹ lâu đó là trữ đông sữa mẹ bằng cách làm lạnh nhanh sữa mẹ trong 30 phút và trữ đông ngay sau đó.
- Trữ đông sữa mẹ từ vị trí trong cùng của ngăn đông, hạn chế di chuyển và sắp xếp trừ khi lấy ra. Không để ở cửa tủ lạnh hay tủ đông vì nhiệt độ sẽ thay đổi khi đóng mở tủ.
- Bảo quản sữa mẹ đúng quy định, sữa sẽ tinh khiết ở trạng thái đông. Thời gian bảo quản sữa mẹ từ 1 – 2 tuần trong tủ lạnh cửa đơn, khoảng 3 – 4 tháng trong tủ lạnh có cửa phun sương và 6 tháng trong loại tủ luôn duy trì nhiệt độ ở mức dưới – 18 độ C.
Cách bảo quản sữa mẹ khi không có tủ lạnh
Trường hợp không có tủ lạnh hoặc bị ngắt điện trong thời gian dài thì cách bảo quản sữa mẹ sau khi hút như thế nào? Lúc này mẹ cần lấy các túi sữa đã trữ đông xếp vào thùng cách nhiệt với đá viên.
Để tối ưu hiệu quả lưu trữ sữa thì mẹ nên chọn túi trữ sữa có dung tích phù hợp với lượng sữa con cần trong một lần bú, từ 60 – 120ml và điều chỉnh lượng sữa nhiều hơn nếu bé cần. Bên cạnh đó, mẹ bỉm cũng có thể cân nhắc dự trữ các phần sữa ít hơn, từ 30 – 60ml dành cho những lúc đột xuất.
Hướng dẫn cách rã đông sữa mẹ
Đối với sữa mẹ để ngăn mát
- Lấy túi sữa ra ngoài để ở nhiệt độ phòng đến khi nguội hoặc ngâm trong nước ấm khoảng 60 độ đến khi đạt nhiệt độ phù hợp là sử dụng được.
- Không sử dụng nước quá nóng để ngâm sữa vì sẽ làm hao hụt lượng vitamin và khoáng chất.
- Không cấp đông lại sữa mẹ sau khi đã lấy ra khỏi tủ lạnh. Đó cũng là lý do ngay từ đầu mẹ nên bảo quản lượng sữa đủ dùng cho trẻ ở mỗi cữ bú.
Đối với sữa mẹ đã trữ đông
- Lấy túi sữa trữ đông cho xuống ngăn mát tủ lạnh trước 1 ngày để sữa được rã đông nhưng vẫn giữ nhiệt độ lạnh. Hoặc là sử dụng một chậu nước đá lạnh và ngâm túi sữa vào đó. Tránh sự thay đổi nhiệt độ đột ngột làm mất chất dinh dưỡng của sữa.
- Khi sữa đã chuyển từ dạng cứng sang dạng lỏng, chảy mềm hoàn toàn thì mẹ nhẹ nhàng lắc sữa để hòa trộn phần váng sữa nhiều chất béo với phần nước sữa với nhau. Không lắc mạnh vì protein, các kháng thể bảo vệ cơ thể bé và một phần dinh dưỡng sẽ bị mất đi khi lắc mạnh.
- Ngâm sữa trong nước ấm 40 độ C hoặc sử dụng máy hâm sữa sẽ tiện lợi hơn rất nhiều. Đến khi sữa đạt nhiệt độ thích hợp thì cho trẻ sử dụng. Sữa đã rã đông có thể để trong ngăn mát tủ lạnh trong 24 giờ (không cho bé dùng sữa đó nếu đã rã đông trên 24 giờ).
Lưu ý khi rã đông sữa mẹ
- Rã đông trước túi sữa có ngày vắt lâu nhất ghi trên nhãn dán vì chất lượng sữa mẹ có thể giảm theo thời gian
- Không rã đông sữa mẹ ở nhiệt độ phòng bởi sẽ tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập
- Không rã đông sữa mẹ bằng cách đun sữa hay hâm trong lò vi sóng. Nhiệt độ cao của lò vi sóng sẽ phá hủy các chất dinh dưỡng, enzyme và kháng thể miễn dịch của sữa mẹ. Hơn nữa còn có thể gây bỏng cho bé nếu phần sữa nóng lạnh không đều.
- Nếu trẻ uống sữa sau khi rã đông không hết nên bỏ đi, không nên dùng hay trữ lại
- Không trộn chung sữa đông thừa với sữa mới vắt
- Luôn nhớ kiểm tra độ nóng của sữa trước khi cho bé bú. Sữa bú dư phải bỏ đi, không được trữ đông để dùng lại.
Giải đáp một số câu hỏi về sữa mẹ trữ đông
Sữa mẹ trữ đông có đảm bảo dinh dưỡng không?
Chắc chắn sữa trữ đông không thể tốt bằng sữa cho bé bú trực tiếp và sữa ngay khi vắt ra. Quá trình trữ đông cũng làm giảm một lượng nhất định men lipase để tiêu hóa chất béo và các thành phần khác. Tuy nhiên, sữa trữ đông vẫn đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng cơ bản của trẻ trong những năm tháng đầu đời.
Sữa trữ đông có tốt không?
Tùy theo độ tuổi của trẻ mà thành phần trong sữa mẹ cũng thay đổi để phù hợp với nhu cầu phát triển của con. Bởi vậy việc sử dụng sữa trữ đông vài tháng có thể không còn phù hợp với nhu cầu độ tuổi. Do đó mẹ cần lưu ý điều này, nên sử dụng sữa trữ đông càng nhanh hết càng tốt. Với những túi sữa đã lưu trữ quá lâu thì nên bỏ đi.
Cách nhận biết sữa trữ đông bị hỏng như thế nào?
Sau khi chuyển từ ngăn đá xuống ngăn mát, nếu có hiện tượng kết tủa đám mây trắng đục thì sữa trữ đông đã hỏng không dùng được. Còn nếu xuất hiện một lớp váng mỏng nổi lên bề mặt thì sữa vẫn sử dụng được. Lớp váng mỏng này chính là chất béo trong sữa mẹ rất quý giá với bé. Chỉ cần lắc nhẹ để lớp màng đó tan ra và hòa trộn đều là được.
Sữa trữ đông bị đổi màu có sao không?
Thông thường, sữa trữ đông sau khi rã đông sẽ có màu khác so với sữa mẹ vừa mới vắt. Có thể chuyển màu hơi xanh, màu vàng hoặc nâu nhẹ và cũng có thể bị tách thành các lớp như sữa chua. Nhưng đây là hiện tượng hoàn toàn bình thường nên mẹ không cần lo lắng.
Sữa trữ đông có mùi khác lạ còn sử dụng được không?
Sữa mẹ sau khi rã đông có thể xuất hiện mùi khác lạ hoặc mùi như xà phòng. Lý do là bởi quá trình enzyme lipase ngăn chặn sự tấn công của vi khuẩn có hại sẽ dẫn đến các phản ứng phân hủy chất béo, từ đó làm thay đổi mùi của sữa mẹ. Tuy nhiên trẻ vẫn có thể sử dụng bình thường nếu mẹ trữ đông sữa đúng cách.
Trên đây là toàn bộ thông tin ướng dẫn cách bảo quản sữa mẹ đúng quy định. Để tiết kiệm chi phí và đảm bảo an toàn mẹ nên lựa chọn địa chỉ uy tín mua các dụng cụ bảo quản sữa mẹ. Chiaki.vn cam kết cung cấp các sản phẩm đồ dùng cho mẹ và bé như túi trữ sữa, bình trữ sữa, máy hút sữa hay máy hâm sữa … giá thành phải chăng, chất lượng đảm bảo.
Mọi thông tin mua hàng xin vui lòng liên hệ:
–
CHIAKI.VN – MUA SẮM TRỰC TUYẾN
Website: https://chiaki.vn/
Hotline: 0932.888.300
Email: cskh@chiaki.vn
Địa chỉ: Tầng 1, Tòa nhà 24T3 Thanh Xuân Complex, Số 6 Lê Văn Thiêm, Thanh Xuân Trung, Thanh Xuân, Hà Nội.
Showroom: Số 62, Yên Đỗ, Phường 1, Bình Thạnh, TP. Hồ Chí Minh.